هفته ششم از رشد نوزاد
هفته ششم از رشد نوزاد در این هفته با چه مسائل جدیدی مواجه می‌شوید
اگر شیر خودتان را به نوزاد می‌دهید، اما می‌خواهید که همسر یا پرستارتان نیز بتواند به او شیر بدهد، هم اکنون زمان خوبی است که او را با شیشهٔ شیر آشنا کنید. می‌توانید با مقدار کمی از شیر خودتان که دوشیده‌اید یا شیر خشک شروع کنید. در ابتدا نوزاد ممکن است برای گرفتن شیشه شیر از کسی غیر از شما تمایل بیشتری داشته باشد. شیشهٔ شیر را به دست همسرتان داده و به او اجازه بدهید که زمانی برای انس گرفتن با نوزاد داشته باشد. از این زمان برای رسیدن به خودتان استفاده کنید. اگر شیر خودتان را به او می‌دهید و قصد ندارید از شیشهٔ شیر استفاده کنید، ایرادی ندارد. همهٔ مادرانی که به نوزادشان شیر خود را می‌دهند، احساس نمی‌کنند که نیازی به استفاده از شیشهٔ شیر باشد. اگر همیشه در دسترس او قرار دارید، لازم نیست که خودتان را برای عادت دادن او تحت فشار قرار دهید.
کارهای مهم هفتهٔ ششم
حالا دیگر زمزمه‌های نوزادتان کم کم شبیه آواهای صدا دار خواهد بود و کم کم کلمات ترکیبی مانند «گو-گا» را از زبان او می‌شنوید. همچنین هنگامی که نوزادتان از دراز کشیدن روی شکمش لذت می‌برد، ممکن است کم کم متوجه شوید که می‌تواند با کمک دست‌ها، سینه‌اش را از زمین بلند کند.
فرو نشاندن گریه‌های او
معمولاً گریهٔ نوزاد در شش هفتگی به اوج خود می‌رسد. اگر از گریه‌های او خسته شده‌اید، ناراحت نباشید؛ زیرا در هفته‌های بعد کمتر می‌شود. اما در ۲۰ تا ۲۵ درصد از نوزادانی که دچار کولیک (colic) هستند – که علائم آن گریه‌های طولانی، ناگهانی و آرامش ناپذیر است که هر بار ۴ ساعت طول می‌کشد – ممکن است گریه‌ها تا چند هفته ادامه داشته باشد. در بسیاری از نوزادان این مسأله در هفته‌های اول خود را نشان می‌دهد و درست در هفتهٔ ششم به اوج خود می‌رسد و تا ۳ یا ۴ ماهگی ادامه پیدا می‌کند.
مغز نوزاد در هفته ششم
در هفتهٔ ششم، توجه نوزاد به طراحی‌های دارای تضادِ رنگی شدید (مخصوصاً سیاه و سفید) جذب می‌شود. چرا نقش و نگار‌ها برای او مهم هستند:
یک روز متوجه می‌شوید که نوزادتان به پیراهن سیاه و سفید پدرش خیره شده و مجذوب خط‌های راه راه آن شده است. روز دیگر می‌بینید که چشمش به قاب مشکی عینک فردی خیره شده است: تفاوت بین رنگ قاب عینک و رنگ چهرهٔ فرد، توجه نوزاد را به خود جلب می‌کند. ظاهراً سعی می‌کند که ببیند صورت و قاب عینک هر کدام از کجا شروع و به کجا ختم می‌شوند.
یک محقق برای مطالعهٔ واکنش‌های دیداری نوزادان، وسیله‌ای به نام «اتاق نگاه» (lookingchamber) را ابداع کرد. در این اتاق، تصاویر مختلفی نمایش داده می‌شد. نوزاد در حالی که در گهوارهٔ خود دراز کشیده بود به این وسیله نگاه می‌کرد و فرد دیگری چشم‌های این نوزادان را مشاهده کرده و مقدار زمان خیره شدن هر یک از نوزادان به تصاویر مختلف را یادداشت می‌نمود.
در این مطالعه به نوزادان ۶ تصویر متفاوت نشان داده شد. ۳ تصویر از این تصاویر دارای نقش‌های سیاه و سفید بودند: یک چهره، چند دایرهٔ هم مرکز و یک قسمت از روزنامه. سه تصویر دیگر دارای رنگ یکدستی بودند: سفید، زرد شبرنگ و قرمز تیره.
محققان متوجه شدند که هر یک از نوزادان به تصاویر سیاه و سفید دو برابر تصاویری که دارای رنگ‌های یکدست بودند، نگاه کرده‌اند. این تحقیق نشان می‌دهد که نوزادان، تصاویر دارای نقش و نگار را به تصاویر رنگی ترجیح می‌دهند، اما چرا؟
قوهٔ بینایی نوزاد در هنگام تولد تکامل نیافته است. چشم آن‌ها به خوبی نمی‌تواند متمرکز شود، بنابراین همه چیز در اطراف آن‌ها کمی تار و مبهم است. تصاویر رنگی کمتر از تصاویر طرح دار توجه نوزادان را به خودشان جلب کردند، زیرا تصاویر رنگی برای آن‌ها خیلی مشخص و واضح نیستند؛ بنابراین نقش و نگار‌ها توجه آن‌ها را جلب می‌کنند. نوزادان کم سن و سال به تضاد رنگ‌ها (مخصوصاً سفید و سیاه)، چه خال خالی، چه راه راه و چه شطرنجی علاقه نشان می‌دهند.
تقویت مغز در هفتهٔ ششم
هنگامی که نوزاد شما به عینک پدربزرگش خیره شده است، پدر بزرگ باید نگاه او را با گفتن جملاتی اینچنین تایید کنند: «اوه، به عینکم خیره شدی، خوب همین جا می‌ایستم تا خوب نگاهش کنی.» پدر بزرگ با انجام این کار نه تنها با او، بلکه با خودش نیز صحبت می‌کند و نشان می‌دهد که نوزاد را به رسمیت می‌شناسد و به فعالیت‌های عقلانی او احترام می‌گذارد.
در محیط پیرامون نوزاد به اندازه کافی تضاد رنگ وجود دارد. این تضاد‌ها می‌توانند ذهن نوزاد را برانگیخته و به او کمک کنند که حاشیه‌های اطرافش را تشخیص بدهد.
اما اگر می‌خواهید بین پتویی با خال‌های بزرگ سیاه و سفید و پتویی با سایه‌های سبز یکی را برایش انتخاب کنید، پتوی دارای خال‌های برجسته را انتخاب کنید. هنگامی که نوزاد شروع به سینه خیز یا چهار دست و پا رفتن کند، دید او بهتر شده و می‌تواند حاشیه‌های اطراف اتاقش را از هم تمیز بدهد و این به او کمک می‌کند که با موفقیت در خانه مانور بدهد.
نگرانی‌های شما در این هفته
تحریک کردن یا به فعالیت واداشتن نوزاد، یکی از بهترین شیوه‌های کمک به او در کشف دنیای پیرامونش است. اما چگونه این کار را انجام دهیم و از کجا بفهمیم که زیاده روی نکرده‌ایم؟
وقتی نوزادتان بیدار است با صحبت کردن با او شروع کنید. به او بگویید که مشغول چه کاری هستید، برایش آواز بخوانید، قلقلکش بدهید و با او بازی کنید. با انجام این کار‌ها متوجه خواهید شد که او از چه چیزی خوشحال و از چه چیزی ناراحت می‌شود. به اندازهٔ کافی با او ارتباط برقرار کنید، اما زیاده‌روی نکنید.
اگر نوزادتان شروع به نق زدن کرد یا از همان اول کار نق زد، یعنی اینکه حال و حوصله ندارد. وسایل آرامش او را فراهم کنید. همهٔ ما و حتی نوزادان، نیاز داریم که زمانی را با خودمان تنها باشیم.
سرنخ‌هایی که نوزاد در اختیارتان قرار می‌دهد را دنبال کنید، تا از بازی با او لذت ببرید.
درباره شما
این هفته باید معاینات بعد از زایمان را انجام دهید، پزشک می‌خواهد مطمئن شود که شما بعد از بارداری، درد زایمان، زایمان و مادر شدن، به لحاظ روحی و جسمی در وضعیت خوبی به سر می‌برید.
در این معاینات پزشک وجود پارگی، خراش و کبودی گردنهٔ رحمتان را مورد بررسی قرار می‌دهد تا ببیند که آیا خوب شده‌اند یا نه. اگر گردنهٔ رحم خوب شده باشد، می‌توانید تست پاپ اسمیر بدهید. او شکمتان را به لحاظ احتمال دردناک بودن معاینه می‌کند و اگر سزارین کرده باشید، شکمتان را معاینه می‌کند تا ببیند که آیا جای بخیه‌ها خوب شده است یا خیر.
پزشک همچنین سینه‌هایتان را به دلیل احتمال بسته شدن مجاری شیر، ورم پستان (mastiti یا ناحیهٔ سفت و دردناکی در سینه که نشانهٔ عفونت است)، معاینه می‌کند. همچنین می‌خواهد بداند که آیا اگر شیر خودتان را به نوزاد نمی‌دهید، شیرتان در حال خشک شدن است یا خیر.
پزشکتان در خصوص شیوهٔ جلوگیری از بارداری بعد از زایمان با شما صحبت می‌کند. ممکن است حتی قبل از شروع دوران قاعدگی و یا در حین شیردهی نیز باردار شوید.
معاینات نوزاد
در ۱۰ روز اول بعد از زایمان و در ۱ ماهگی، ۲ ماهگی، ۴ ماهگی، ۶ ماهگی، ۹ ماهگی و ۱۲ ماهگی، باید یک یا دو بار به پزشک مراجعه کنید. البته ممکن است نظر پزشک شما این باشد که نوزاد را بیشتر از تعداد دفعات ذکر شده ببیند.
